«جامعه‌ی ایران در شرایط فعلی، به دلیل نابه‌سامانی‌های اقتصادی و اجتماعی، با مشکلاتی از قبیل افزایش فقر، بیکاری و بی‌ثباتی روبرو است که کاهش رفاه برای جامعه و افزایش آسیب‌های اجتماعی را به همراه داشته است. علاوه بر آن، این وضعیت منجر به ایجاد تضاد و شکاف‌های اجتماعی‌ای شده است که روز به روز بیشتر می‌شود.»*
به همین دلیل طرح مسئله‌ی همبستگی ضروری به نظر می‌رسد. با این هدف موسسه رحمان اقدام به انتشار ۲ کتاب درباره‌ی همبستگی کرده است. کتاب «دومین گزارش وضعیت اجتماعی ایران: همبستگی اجتماعی و نابرابری» و کتاب «جامعه‌ی ایران و مسئله‌ی همبستگی»

در مقدمه‌ی کتاب «دومین گزارش وضعیت اجتماعی ایران» به قلم میرطاهر موسوی می‌خوانیم:
«معمولا نگرش غالب در مورد آسیب‌های اجتماعی آنها را مجموع پدیده‌های جدا از یکدیگر می‌بیند و کمتر به تحلیل آن‌ها در چارچوب روندهای اصلی اجتماعی می‌پردازد. از این رو، مجال اندکی برای طرح این پرسش پیش می‌آید که چگونه آسیب‌های اجتماعی ممکن است به از هم گسیختگی اجتماعی منجر شود و یا روندهای نامطلوب اجتماعی را بازتولید یا تشدید کند.»
*از مقدمه‌ی کتاب «جامعه‌ی ایران و مسئله‌ی همبستگی»

@rahmaninstitute

🔻احتمالات آتی زندگی اجتماعی ایران با تاکید بر مشکلات محیط‌زیستی و اقلیمی

دبیر علمی: مقصود فراستخواه

کارشناس میز:
مهدی نجفی‌خواه

اعضای پنل:
رضا مکنون
کاوه فرهادی
مریم عطاریه
نرگس آذری

📆 ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳
موسسه رحمان
@rahmaninstitute

📣 مخاطبان گرامی

▫️این ماه نشست ماهانه موسسه رحمان برگزار نمی‌شود.
اطلاعات نشست بعدی موسسه به زودی اعلام خواهد شد.

@rahmaninstitute

📣 مخاطبان گرامی

▫️ویدیو نخستین دوره‌ی مدرسه پاییزه موسسه رحمان در کانال یوتیوب رحمان به رایگان در اختیار علاقمندان قرار گرفت.

🎬ویدیوی درس گفتار «گزارش وضعیت اجتماعی ایران مبتنی بر سیاست‌پژوهی» با تدریس راضیه امامی را در لینک زیر ببینید:
https://youtu.be/s8Pqh_yzHlg?feature=shared

@rahmaninstitute

📣 مخاطبان گرامی

▫️ویدیو نخستین دوره‌ی مدرسه پاییزه موسسه رحمان در کانال یوتیوب رحمان به رایگان در اختیار علاقمندان قرار گرفت.

🎬درس‌گفتار «ضرورت‌ها و الزامات دانشی در مسئله‌یابی وضعیت اجتماعی ایران» را با تدریس اسماعیل عالی‌زاد از لینک زیر ببینید:
https://youtu.be/qxNvF9vuOxk?feature=shared

@rahmaninstitute

📣 مخاطبان گرامی

▫️ویدیو نخستین دوره‌ی مدرسه گزارش‌نویسی پژوهش‌مبنا در کانال یوتیوب رحمان به رایگان در اختیار علاقمندان قرار گرفت.

🎬درس‌گفتار «کاربرد مردم‌نگاری در گزارش وضعیت اجتماعی ایران» را با تدریس شیوا علینقیان از لینک زیر ببینید:
https://youtu.be/iNBQX3UiErw?feature=shared

▫️این دوره آبان ماه ۰۲ در موسسه رحمان برگزار شد.
@rahmaninstitute

🔻ویدئوی نشست‌های سال‌های گذشته رحمان که پیش از این به صورت لوح‌فشرده به فروش می‌رسیدند،
در یوتیوب بارگذاری می‌شوند.

▪️مجموعه نشست‌های سالانه رحمان
▪️مجموعه نشست‌های سبک زندگی کودکان
▪️مجموعه نشست‌های عدالت و رفاه اجتماعی
▪️مجموعه نشست‌های مسأله‌ی همبستگی و گسیختگی اجتماعی در جامعه ایران
▪️مجموعه نشست‌های جوان و جوانی در ایران
▪️مجموعه نشست‌های اعتماد اجتماعی

🔻و نشست‌های تخصصی مانند:
▫️زنان و تجربه‌های مدیریتی
▫️زنان و عرصه‌های اجتماعی
▫️شهر، بحران و آینده (پلاسکو و چند درس برای ما)
▫️ایدز: آنچه هست، آنچه نمی‌دانیم

🔻برای مشاهده این نشست‌ها رحمان را در یوتیوب دنبال کنید.

@rahmaninstitute

📣 مخاطبان گرامی

▫️ویدیو نخستین دوره‌ی مدرسه گزارش‌نویسی پژوهش‌مبنا در کانال یوتیوب رحمان به رایگان در اختیار علاقمندان قرار گرفت.

🎬درس‌گفتار «مروری بر تجربه تدوین گزارش وضعیت اجتماعی» را با تدریس پیام‌ روشنفکر از لینک زیر ببینید:
https://youtu.be/7IQ-9PMI9sM?feature=shared

▫️این دوره آبان ماه ۰۲ در موسسه رحمان برگزار شد.
@rahmaninstitute

‍ 🔻چرا کنترل فضا از کنترل مطبوعات مهم‌تر شد؟

▪️خلاصه‌ای گفت‌وگوی هایا با اعظم خاتم (جامعه‌شناس توسعه و پژوهشگر حوزۀ شهر)

▪️در ایران، محتوای جنبش‌ها در دهه‌ی اخیر تغییر کرده‎است. تا قبل از تشدید بحران‌های اقتصادی در نیمه‌ی دهه‌ی نود، جنبش‌ها بیشتر در درون و حاشیۀ سیاست رسمی رخ می‌دادند و مطالبه‌محور بودند. خیابان هم محل بیان این مطالبات بود. ناجنبش‌ها هم مثل شل‌حجابی در زندگی روزمره جاری بودند و به مدد خیابان رؤیت‌پذیر می‌شدند، اما تشدید بحران اقتصادی تغییرات مهمی در کم و کیف اعتراضات داد؛ امید به تغییر تدریجی ازمیان رفت. مقاومت فردی و اعتراضات رسمی به اعتراضات جمعی خودجوش و ساختارشکن بدل شد. به‌سبب همین تغییرات، کنترل فضا مهم‌تر از کنترل مطبوعات شد.

▪️در دهۀ اولِ انقلاب، گفتمان دولت دربارۀ فضای عمومی، هژمونیک شد و ناراضیان، که در اکثریت نبودند، زیست دوگانۀ فرهنگی را ــ در خانه و بیرون از آن ــ پذیرفتند، اما، با پایان جنگ و تغییر ائتلاف‌های سیاسی و فرهنگی و بلوغ کودکان انقلاب، دورۀ خودمختاری فرهنگی بخش‌های وسیع‌تری از جامعه فرارسید. دهۀ هفتاد و هشتاد، شاهد حضور زنان در عرصه‌های مختلف بود. فعالان زنان هم جنبشی مطالبه‌محور، درزمینۀ اصلاح قوانین و سیاست‎ها، به‌راه انداختند.

▪️در دولت دوم احمدی‌نژاد، امید به تغییر و اصلاح قوانین به‌تدریج رنگ باخت و دوران تازه‌ای در رابطۀ زنان و دولت به‌وجود آمد. جامعه چندسالی در تغییر مسیر مردد بود، اما بالاخره تصمیمش را گرفت و به رویه‌های تازه‌ای روی آورد. حرکت ویدا موحد را می‌توان نشانۀ آغاز این دوران دانست. او به زبان سکوت گفت اگر دولت توسعه و دولتِ رفاه، که دستمان را بگیرد نداریم، دولت مداخله‌گر و تنبیه‌گر هم نمی‌خواهیم.

▪️لیلا ابولقد می‌گوید وجود قلمروهای مردانه و زنانه ویژگی مهمی در ساختار شهرهای قدیمی در جوامع مسلمان است. او نشان می‌دهد که حریم خصوصی زنان تا چه حد بر الگوی شکل‌گیری فضای عمومی مؤثر بوده‌است. در محلات غیرمرفه، که خانه‌ها کوچک و شلوغ بود، زنان برخی از کارهای خانه را در کوچه انجام می‌دادند و معاشر مردان همسایه بودند؛ مردانی که حکم خویشاوند را داشتند. اما، با رشد شهرنشینی و تحصیل و اشتغال زنان، این تفکیک‌ها کمرنگ شد و رو به زوال رفت؛ هرچند هنوز آثار فرهنگی آن باقی است.

▪️نسبت زنانی که علاوه‌بر خانه‌داری ناگزیرند روزانه در شهرها حرکت کنند، بیشتر شده‌است. اینْ منطقِ ناگزیر زندگی در نظم اقتصادی‌ای است که خانواده‌ها به حقوق و دستمزد متکی‌اند و بحران‌های اقتصادی تقلای معاش را بیشتر کرده. دختران چشم‌انداز آیندۀ خود را، برمبنای تجارب شخصی و اجتماعی مشابه با پسران، پی ‌می‌ریزند و مخالفت دولت یا ترس از ناامنی در فضای عمومی موجب عقبگرد آن‌ها نمی‌شود، اما سیاستگذاری فرهنگی فضای عمومی و طرح‌های مختلف عفاف و حجاب و گشت ارشاد مسیری خلاف این تحولات رفته‌اند که نتیجۀ آن‌ها فاجعه‌بار بوده‌است.


📤 متن کامل این مصاحبه را در شماره دوم فصلنامه هایا با عنوان «شهر من گم شده است» بخوانید. هایا را از اینجا دانلود کنید.